Görkəmli Azərbaycanlı Alim Oktay Babazadənin Həyatında Fortunanın Təbəssümü
Beləliklə, atası və anası oğullarının layiqli təhsil alması üçün əllərindən gələni etdilər. Dəqiq elmlərlə yanaşı, onu musiqi və təsviri sənət dünyasına da yaxınlaşdırırdılar. Amma oğlan atasına oxşamaq üçün geofizik olmaq arzusunda idi. İllər keçdi və arzusu gerçəkləşdi. O, geofizik-seysmoloq, fizika-riyaziyyat elmləri doktoru oldu. Uzun illər Geologiya İnstitutunda “zəlzələlərin ocaqlarının tədqiqi” laboratoriyasına rəhbərlik edib, dünyaca məşhur seysmoloqlarla – Kasaxari, Vafti, Moqi və digərləri ilə elmi əlaqələr qurub; Yaponiya, Almaniya, Çili, ABŞ, Kanada kimi ölkələrdə uzunmüddətli tədqiqatlar aparıb… 1978-ci ildə isə İtaliyada keçirilən zəlzələlərin proqnozlaşdırılması üzrə beynəlxalq simpoziumda iştirak etmək nəsib olub. Həmin simpoziumda sovet nümayəndə heyətinə məşhur akademik Mixail Sadovski rəhbərlik edirdi. Və, yeri gəlmişkən, o vaxt Azərbaycanın yeganə nümayəndəsi məhz seysmoloq Oktay Babazadə idi.
Hazırda Oktay Babazadə Yer fizikası və zəlzələlərin proqnozlaşdırılması sahəsindəki elmi işlərinə görə 2010-cu il üzrə Nobel mükafatına namizəd göstərilib. Onun bizə danışdığı hadisə isə 1982-ci ildə Siciliyada baş verib. Həmin vaxt o, seysmoloq Karapetsionun dəvəti ilə orada idi.
– Bir dəfə Karapetsio mənə bir qeyd yazdı ki, bu gün görüşə gələ bilməyəcək, çünki dostunu qarşılayacaq, görüşümüzü sabaha təyin etdi, – deyə qonağımız danışır. – Ertəsi gün görüşəndə tək deyildi: yanında bir nəfər var idi, üzü mənə nədənsə tanış gəlirdi. Özünü təqdim etdikdə isə heyrətim sonsuz oldu… Bu, Renata Guttuzo idi. Onun adını dünya şöhrətli italyan rəssamı kimi tanıyırdım. Amma birdən-birə onunla üzbəüz gəlmək… bu, yuxuya bənzəyirdi.
Məlum oldu ki, Karapetsio da Siciliyadandır və o, Renata Guttuzo ilə bir yerdə böyüyüb. Onun evi də orada yerləşirdi. Biz onun emalatxanasına yollandıq. Mən Guttuzonun əsərlərinə heyranlıqla baxırdım. Birdən o, mənə xatirə olaraq bir əsərini seçməyi təklif etdi. Mən “Muşmula” adlı rəsmini seçdim. O tablo indi mənim evimdə asılıb. Amma o vaxt – sovet dövründə – Guttuzonun əsərini ölkədən çıxarmaq asan deyildi. Lakin bu bir hədiyyə olduğuna və üzərində italyanca “Əziz Oktaya Palermo xatirəsi olaraq” yazıldığına görə, dostlarım bu işdə mənə kömək etdilər. Onlardan biri bu tablonu “Ferrari” markalı maşına dəyişməyi belə təklif etdi. Amma razılaşmadım. İndi bu əsər mənə Renata Guttuzo ilə tanışlığımı xatırladır. Biz sonradan dostlaşdıq və üç unudulmaz gün keçirdik – gəmi ilə gəzintiyə çıxdıq, şəhərin ətrafında gəzintilər etdik.
Məni yalnız onun əsərləri deyil, özü də valeh etdi – jestlərlə danışan, heyrətamiz hekayəçi idi. Bu görüşü mən möcüzələr sırasına daxil edirəm. Amma mən Fortunaya inanmıram.
Düşünürəm ki, bu həyatda hər şey əvvəlcədən müəyyən olunub…
