Baş Həkim Kübra Cəbbərova:“Arzularım Gerçəkləşir!”

Hətta bu maariflənmiş dövrümüzdə belə, hər hansı bir qadının peşəkar sahədə yüksək nailiyyətlər əldə etməsini görmək xoşdur. Xüsusilə də, əgər o, eyni zamanda həqiqi qadın olaraq – mehriban, mərhəmətli və qayğıkeş qalmağı bacarırsa.

Məhz belə bir xanımdır Bakı şəhər 1 nömrəli poliklinikasının baş həkimi Kübra Cəfərova.

-Həkimlik – ən ali və nəcib peşələrdən biridir. Odur ki, söhbətə klassik bir sualla başlayaq: həyatda öz yolunuzu necə tapdınız, bu peşəni necə seçdiniz?

– Məktəbdə təkcə əlaçı deyildim, eyni zamanda fəal bir şagird idim – komsomol təşkilatının katibi idim, çünki təbiətən hər zaman lider olmuşam. Uşaqlıqdan həkimlərin işinə heyran olsam da, həkim olmağa qərar verməyim dərhal baş vermədi. Beşinci sinifdə bizə tarix fənnini gözəl bir müəllimə – Barat xanım tədris edirdi. O, mənim üçün bir idol idi. Onun sayəsində tarixə vuruldum, ardıcıl olaraq bütün tarixi romanları, qəzet məqalələrini, elmi ədəbiyyatları oxuyurdum. O vaxtlar arxeoloq olmaq istəyirdim.Lakin atam mənə müdrik şəkildə başa saldı ki, qadın elə bir peşə seçməlidir ki, evləndikdən sonra da həmin sahədə işləyə bilsin, həm yaxşı mütəxəssis olsun, həm də ev işləri və uşaq tərbiyəsi ilə məşğul olduqda belə, peşəsini davam etdirə bilsin. Arxeologiya isə bu cür peşələrdən deyil…Ona görə də, qərar verməli olduğum zaman artıq düşünülmüş və məsuliyyətli şəkildə tibb sahəsini seçdim. İmtahan vaxtı gələndə, bütün qohumlar və tanışlar məsləhət gördülər ki, müalicə işi fakültəsinə sənəd verim. Mən də sənədlərimi ora verdim.Amma ertəsi gün yaxşıca düşündüm və… sənədlərimi geri götürdüm. Anladım ki, müalicə işi fakültəsində oxumaq istəmirəm. Mən yalnız və yalnız uşaqlarla işləmək istəyirəm, çünki uşaqları çox sevirəm!Beləcə “Pediatriya” ixtisasına daxil oldum. Öz ixtisasımla qürur duyuram.

– Sizcə, bu peşənin seçilmişliyi nədədir? Sizi ilk növbədə fəxr hissi keçirtdirən nədir?

– Əvvəla, onu deyim ki, pediatrlar – tibbin “qarışqalarıdır”. Onlar olduqca çox çalışırlar. Pediatrların pasiyentlərinə münasibəti daha səmimi, daha mehriban olur. Yaxşı pediatr üçün bu keyfiyyət peşənin vacib tərəflərindən biridir, çünki onun kiçik pasiyenti öz xəstəliyini və nə hiss etdiyini özü ifadə edə bilmir.Məhz buna görə, hər pediatr bir qədər də psixoloq olmalıdır: uşaq mimikasının ən kiçik ifadələrini belə düzgün dəyərləndirməyi bacarmalıdır, çünki bu mimikalar körpələr üçün sözlərin əvəzedicisidir.

– Ancaq görünür ki, Siz təkcə peşəkar bacarıqlarınızı deyil, həm də liderlik qabiliyyətlərinizi uğurla reallaşdıra bilmisiniz. Hər şey necə başladı?

– Hər şey ondan başladı ki, peşəkarlıq və məsuliyyət mənim üçün əvvəldən ayrılmaz idi. Bu keyfiyyətlər ali məktəbi yenicə bitirmiş birinin gənc həvəsi ilə birləşərək tez bir zamanda karyera pillələrində irəliləməyimə səbəb oldu.1975-ci ildə tibb institutunu bitirdim və gənc mütəxəssis kimi Bakının Sabunçu rayonu üzrə uşaq mədə-bağırsaq sanatoriyasına göndərildim. O dövrdəki baş həkimim Zinaida İvanovna Nosovanı bu günədək minnətdarlıqla xatırlayıram. Mükəmməl insan və əla rəhbər idi! Mən ondan çox şey öyrəndim – xüsusən də kollektiv və pasiyentlərlə davranmaq bacarığını. Ən çox isə onun hər şeyi sevgi ilə etməsi xoşuma gəlirdi. O sevgiyə isə orada çox böyük ehtiyac vardı – uşaqlar bəzən iki ay ana-atalarından ayrı qalmalı olurdular.Məni 1 yaşına qədər uşaqların yerləşdirildiyi şöbəyə – ən çətin sahəyə göndərdilər. Mən hesab edirdim ki, vəzifəm təkcə müayinə ilə məhdudlaşmamalıdır – uşaqların qidalanması, çimdirilməsi, yatması zamanı da yanlarında olurdum, kiçik tibb heyətinin işini nəzarətdə saxlayır, dayələrə və tibb bacılarına kömək edirdim.Bir ay keçdi. Ayın sonunda, hər zaman olduğu kimi, uşaqların göstəriciləri – boy və çəki ölçüldü. Həmin vaxt baş həkim məni yanına çağırıb dedi: “Qızım, sən pediatriya üçün doğulmusan!” Məlum oldu ki, bütün pasiyentlərimin göstəricilərində nəzərəçarpacaq artım var idi – əlavə qayğı öz bəhrəsini vermişdi. Rayon səhiyyə idarəsində keçirilən ilk iclasda baş həkimim şöbə müdirinə belə bir yaxşı mütəxəssisi göndərdiyi üçün təşəkkür etdi. O isə, bu yüksək qiymətləndirmədən sonra, məni – cəmi bir aydır xəstəxanada çalışan gənc məzunu – rayonun baş pediatrı vəzifəsinə təyin etmək qərarına gəldi.Mən əvvəl razılaşmaq istəmədim, amma şöbə müdiri Zərifə xanım israr etdi. Beləliklə, cəmi 23 yaşımda ilk məsul vəzifəmə təyin olundum.

– Yeni təyinat sizə kağız üzərində işin praktik fəaliyyətə vaxt qoymayacağını diktə edirdimi?

– Əsla. Əksinə, məhz kağız işi mənə göstərdi ki, ali məktəbdə bizə öyrədilən nəzəriyyə işin yalnız yarısıdır, amma real praktikaya heç nə bərabər ola bilməz. Həm də daim öz üzərində işləmək, özünü təkmilləşdirmək vacib idi. Mən ölüm hallarının kartlarını təhlil etməyə başladım, hər bir halın səbəblərini araşdırırdım. Bu sənədlərlə işləmək mənim üçün bir növ “ikinci universitetə” çevrildi — birincisi qədər əhəmiyyətli olan.

– Sizin cəsarətli çıxışlarınız görünür, karyera yüksəlişinizə mane olmadı…

– Bəli, sonradan məni Ramana qəsəbəsindəki uşaq somatik sanatoriyasına baş həkim təyin etdilər. Həmin dövrdə həyat yoldaşım Faik mənə çox dəstək oldu – o, nüfuzlu bir quruma rəhbərlik edirdi və oradan sanatoriyanın həyətini və binasını abadlaşdırmaq üçün tikinti materialları və fəhlələr göndərdi. Düzü, əvvəlcə təyinatıma qarşı çıxdı, lakin qayınanam müdaxilə etdi. “Əgər Kübra rəhbərlik edə bilirsə – qoy getsin və rəhbərlik etsin!” – dedi. Qayınanam da həkim olmuşdu və bir vaxtlar özü də baş həkim vəzifəsində çalışmışdı. Həyat yoldaşım razılaşdı, amma bir şərtlə – sanatoriyaya heç bir “patron” axtarmayacağımı, yəni heç kimə borclu qalmayacağımı dedi. Lazım olan hər şey onun rəhbərlik etdiyi müəssisə tərəfindən təmin olundu (baxmayaraq ki, o qurum Bakı şəhərinin başqa rayonuna tabe idi) – və sanatoriya tanınmaz dərəcədə dəyişdi. Rəngləmə, ağartma, yeni yelləncəklər, həyətdə yeni yaşıllıqlar…Bakı Səhiyyə İdarəsinin rəisi ora yoxlamaya gələndə, dəyişikliklərə heyran qaldı. “Rəhbər elə belə olmalıdır – işdən aparan yox, işə gətirən!” – dedi və mənə məsləhət gördü ki, birləşdirilmiş 5 saylı uşaq yoluxucu xəstəxanasının baş həkimi vəzifəsinə namizədliyimi irəli sürüm. Məsələ burasındadır ki, mən hələ rayon səhiyyə şöbəsində işləyərkən, paralel olaraq bu 5 saylı uşaq yoluxucu xəstəxanasında da yarımştat fəaliyyət göstərirdim (o vaxt Razin qəsəbəsi, indiki Bakıxanov). Praktikadan ayrılmaq istəmirdim, bilirsiniz… Beləliklə, 1980-ci illərin əvvəlində həmin xəstəxanada baş həkim seçkiləri keçirilməli idi. Bakı səhiyyəsinin rəhbərinin təkidi ilə namizədliyimi irəli sürdüm və bu vəzifəyə seçildim. Orada kifayət qədər uzun müddət – təxminən 12 il çalışdım. 1993-cü ildə Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışı ilə məni dərhal Bakı şəhər səhiyyə baş idarəsinin rəisi təyin etdilər.

-Bəs o vaxtlar nəyin xəyalını qururdunuz? Bir mütəxəssis kimi səhiyyənin əsas problemlərini nədə görürdünüz?

-Ən vacib məsələ tibb müəssisələrinin müstəqilliyi idi. Mən dəfələrlə bu olduqca mühüm məsələni qaldırırdım və təklif edirdim ki, nazirlik və Bakı Səhiyyə İdarəsi (Bakızdarv) yalnız müəssisələrə nəzarət funksiyasını saxlasın, necə ki, bu, dünyanın bir çox ölkəsində belədir. Hər bir müəssisənin rəhbəri, yəni baş həkim, özü üçün kadr seçmək hüququna malik olmalı və hətta borclu olmalıdır. Axı məhz onun bu insanlarla işləməsi tələb olunur. Müəssisənin normal fəaliyyəti üçün işçi heyətinin insani keyfiyyətləri peşə bacarıqları qədər önəmlidir. Mənim bütün əmək fəaliyyətim, bütün təcrübəm bunu sübut edir – o cümlədən son dörd il ərzində hazırkı vəzifəmdə çalışarkən əldə etdiyim təcrübə də bunu göstərir. Və nəhayət, Oqtay Şirəliyevin sayəsində tibb müəssisələrimiz müstəqillik əldə etdilər.Bundan əlavə, ilkin səhiyyə xidməti sahəsində “ailə həkimi” kimi ixtisas hazırlığının inkişaf etdirilməsi də çox vacibdir. Bu sahə ən perspektivli istiqamətlərdən biridir və xarici ölkələr bunu çoxdan dərk ediblər. Doğrudan da, bir ailənin bütün üzvlərini doğulduğu gündən tanıyan, onların ailəvi xəstəlik tarixçəsini, bütün tövsiyələri və əks göstərişləri bilən eyni həkimin onları daim müşahidə etməsi nə qədər gözəldir! Üstəlik, ailə həkimi həm də psixoloq, bəzən isə şəxsi məsələlərdə məsləhətçi olur.

-Peşənizə nə qədər vurğun olduğunuz görünür… Heç oğullarınızı sizin yolunuzu tutmağa təşviq etmək istəyiniz olmayıb?

-Bunu çox istəmişəm! Üstəlik, qaynatam da stomatoloq idi və mən arzulayırdım ki, oğullarımdan biri babasının peşəsini seçsin… Amma onlar həyatda fərqli yolları seçdilər. Böyük oğlum diplomatdır. O, Bakı Dövlət Universitetinin hüquq fakültəsini, daha sonra “Azərbaycan” Universitetinin beynəlxalq münasibətlər fakültəsini bitirib, hazırda Səudiyyə Ərəbistanında çalışır. İkinci oğlum isə Texniki Universitetin iqtisadiyyat fakültəsini və həmin “Azərbaycan” Universitetinin hüquq fakültəsini bitirib. Nə deyim, bu onların seçimidir – yetər ki, xoşbəxt olsunlar. Mən onlar üçün sevinirəm və Uca Tanrıya ağıllı və gözəl övladlar verdiyi üçün minnətdaram.

-Uğur rəmziniz olaraq nəyi qəbul edirsiniz?

-Yəqin ki, “yeddi” rəqəmini. Mən yeddinci ayın yeddisində, ailədə yeddinci uşaq kimi dünyaya gəlmişəm. Yeddi rəqəmi İslamda müqəddəs sayılır. Bəlkə də məhz buna görə həyatda çox xoşbəxt olmuşam. Sevilmişəm və sevmişəm. Xoşbəxt bir həyat yoldaşı olmuşam və bu gün də xoşbəxt bir anayam… Qaynatam və qayınanamla bir evdə yaşamışıq və bu illər ərzində münasibətlərimiz ideal olub. Mən təbiətcə zəhmətkeşəm, buna görə də nə qədər məşğul olsam da, heç vaxt ev işlərini başqasının öhdəsinə buraxmamışam – heç vaxt ev işləri üçün köməkçi saxlamamışam. Xüsusilə yemək bişirməyi çox sevirəm. Həyat yoldaşım sağ olanda demək olar ki, hər axşam evimizdə qonaqlar – qohumlar və dostlar olardı… Şəxsi həyatda da çox xoşbəxt olmuşam. Sevdiyim insanla ailə qurmuşam, əla bir insanla. Biz təkcə ər-arvad yox, həm də əsl dost idik. Təəssüf ki, həyat yoldaşım erkən vəfat etdi – bu, on il əvvəl baş verdi.

-Dindarsınızmı?

-Mən Allaha inanıram və çalışıram həyatda düzgün yol ilə gedim. İki dəfə Məkkədə olmuşam. İnam səmimi olmalıdır, nümayiş üçün yox.

-Kübra xanım, siz həyatda çox şeyə nail olmusunuz. İndi, karyeranızın zirvəsində olarkən nə arzulayırsınız?

-Bilirsiniz, son illərdə bir çox arzularım həyata keçib… Özümə gəlincə, çox sadə arzularım var. Şəxsi olaraq adi bir ailə, qadın xoşbəxtliyi istəyirəm – nəhayət nənə olmaq istəyirəm. Bu xoşbəxt anı səbirsizliklə gözləyirəm. Bir də ki, böyük oğlumu uğurla evləndirdiyim kimi, kiçik oğlumu da xoşbəxt evləndirmək istəyirəm. Amma elə arzularım da var ki, təkcə işimə və ailəmə deyil, ümumilikdə bizə – xalqımıza aiddir. Arzulayıram ki (və bu sözlər sadəcə gözəl səslənsin deyə deyil, inanın), hər birimiz öz yerimizdə xalqımıza fayda verək.

Müsahibəni apardı: Nailə Bənnayevə
Fortuna arxivi, 2009